تحلیل احساسات و تکنیکال در ترید؛ مشکل شما چیست + راه حل ریاضی

زمانی که تازه شروع به کار در معاملاتی بازارهای مالی کرده بودم در فضای تحلیل احساسات و تکنیکال در ترید جملات پر تکرار زیادی وجود داشت که همیشه برایم شبهه برانگیز بودند. مثل «حساب از دست دادی؟ بخاطر روانشناسی بودند»، «نتونستی این ترید رو بگیری؟ مشکل تکنیکال داری»، و هر جمله بندی که تکنیکال، وین ریت و روانشناسی و خودداری شخص را زیر سوال می‌برد. تریدرها اغلب نمی‌دانند که آیا ضررهایشان به دلیل ضعف در تحلیل تکنیکال است یا احساساتشان آن‌ها را از مسیر موفقیت دور کرده؟

در این مقاله آموزشی و کاربردی، با فرمول‌های محاسباتی و تحلیل نتایج، به شما کمک می‌کنیم تا ریشه مشکل خود را پیدا کنید. همچنین به اهمیت ثبت داده‌ها و محاسبه معاملات پرداخته‌ایم تا بدانید چرا این کار کلید موفقیت شماست. بیایید شروع کنیم!

چرا تشخیص مشکل مهم است؟

بدون دانستن اینکه مشکل شما تکنیکال است یا احساسی، مثل رانندگی بدون نقشه است. تشخیص درست به شما می‌گوید کجا باید وقت و انرژی بگذارید. ثبت داده‌ها و محاسبه معاملات، راهی علمی برای پیدا کردن این جواب است.

اهمیت ثبت داده‌ها و محاسبه معاملات

ثبت معاملات و محاسبه آن‌ها مثل گرفتن نبض عملکرد شماست. بدون این اطلاعات:

• نمی‌دانید کدام استراتژی کار می‌کند یا نمی‌کند.
• نمی‌توانید الگوهای احساسی خود را شناسایی کنید.
• پیشرفتتان تصادفی و بدون جهت خواهد بود.

چرا بررسی دیتا مهم است؟

• دقت در تحلیل: با ثبت هر معامله، می‌توانید فرمول‌های ریاضی را برروی اطلاعات معاملاتی که ثبت کرده ای اعمال کنید تا ببینید مشکل کجاست یا حتی نقاط قوت شما چیست.
• بهبود مستمر: داده‌ها به شما نشان می‌دهند که آیا مشکلات شما درتکنیکال است یا احساساتتان مانع بازدهی درست می‌شود.
• شفافیت: بدون ثبت دیتا و بررسی اصولی دیتاهای معامله‌های خود بدون عدد و رقم، فقط حدس می‌زنید؛ اما با محاسبات، شما حقیقت فرآیند تصمیم گیری خود را می‌بینید.

مثلاً اگر 50 معامله را ثبت نکنید، نمی‌دانید درصد موفقیت شما ۳۰% است یا ۷۰%. بدون این اطلاعات، نمی‌توانید بفهمید مشکل شما کجاست تا روی رفع آن مشکل کار کنید.

مشکلات تکنیکال در ترید: فرمول‌ها و تحلیل نتایج

مشکلات تکنیکال به تحلیل نادرست یا مدیریت ضعیف ریسک برمی‌گردد. ثبت داده‌ها به شما کمک می‌کند این مشکلات را ببینید.

• فرمول محاسبه ریسک به ریوارد (Risk-to-Reward Ratio)

  فرمول محاسبه ریسک به ریوارد:

سود بالقوه (Take Profit – Entry)

زیان بالقوه (Entry – Stop Loss)

این فرمول چیست و چه کاری انجام می دهد؟

در واقع این فرمول همان ریسک به ریوارد است که شما در هر معامله بررسی می کنید، در ازای ریوارد شما چه زیانی وجود دارد؟ بنابراین مهم است بدانید ریوارد میانگین معاملات شما چقدر است؟ بررسی ریسک به ریوار در واقع به شما کمک می‌کند بدانید میانگین تمام تصمیمات شما چیشت و شما در ازای چه میزان تحمیل ریسک به حساب معاملاتی خود وارد یک معامله شده‌اید.

مثال: فرض کنید یک معامله روی جفت‌ارز EUR/USD فعال کردید:

• نقطه ورود (Entry): ۱.۱۰۰۰

• حد ضرر (Stop Loss): ۱.۰۹۵۰ (۵۰ پیپ پایین‌تر)

• حد سود (Take Profit): ۱.۱۱۰۰ (۵۰ پیپ بالاتر)

تحلیل نتیجه:

با جایگذاری اعداد نتیجه نهایی برای ریوارد این معامله ۲ است که در این مورد نتیجه کاملا قابل قبولی است. اما شما باید میانگین ریواردهای خود را در معاملات بررسی کنید، به عنوان مثال در بیش از ۱۰۰ تا ۳۰۰ معامله.

• ۲ یا بالاتر: قابل قبول. ستاپ تکنیکال شما منطقی است.
• ۱ تا ۲: متوسط. نیاز به تنظیم دارد.
• کمتر از ۱: مشکل تکنیکال دارید؛ استراتژی‌تان سودآور نیست.

• فرمول درصد موفقیت استراتژی (Win Rate)

فرض بگیرید درمثال پیش رو میانگین ریواردهای شما به شرح زیر است: از ۲۰ معامله شما ۱۲ معامله سودده دارید که میانگین ریوارد های شما ۲ است.

تحلیل نتیجه:

• ۶۰% یا بالاتر: قابل قبول. تکنیکال شما خوب است.
• ۴۰% تا ۶۰%: متوسط. نیاز به تمرین بیشتر.
• کمتر از ۴۰%: مشکل تکنیکال جدی دارید.

راه حل بسیار ساده‌تر

به جای اینکه ریاضی و فرمول اضافی روی هر معامله خود محاسبه کنید می‌توانید از ابزار زیر در نرم افزار‌های تریدینگ ویو، فراز و متاتریدر استفاده کنید.

فراز و تریدینگ ویو:

از بخش منو سمت چپ، پنجمین بخش را کلیک کنید، در صدر منو با دو ابزار به نام‌های Long Position و Short Position مواجه می‌شوید که می‌توانید با تغییر نقطه ورود و حدمحافظ خودتان را تعیین کنید و می‌بینید که به شما نمایش می‌دهد ریوارد شما چیست.

متاتریدر۴ و ۵:

ما در متاتریدر ۴ و ۵ ابزار مشخصی برای لانگ پوزیشن و شورت پوزیشن نداریم بنابراین مجبوریم با تغییر اعداد و نام اجزا ابزار فیبوناچی در متاتریدر مانند ویدیو زیر، ابزاری داشته باشیم تا بدانیم در هر معامله در ازای چه مقدار ریسک چه ریواردی را بدست آورده‌ایم یا تارگت نهایی ما چه مقدار ریوارد را به ما می‌دهد؟

مشکلات احساسی در ترید: محاسبات و تحلیل

احساسات می‌توانند بهترین تحلیل‌ها را خراب کنند. ثبت داده‌ها نشان می‌دهد چقدر از برنامه خارج شده‌اید.

فرمول محاسبه تأثیر احساسات

تاثیر احساسات = (تعداد معاملات خارج از برنامه ÷ تعداد کل معاملات) × ۱۰۰

مثال: ۴ معامله خارج از استراتژی از ۱۰:

تحلیل نتیجه:

• • کمتر از ۲۰%: قابل قبول. کنترل احساسی خوبی دارید.
  • ۲۰% تا ۴۰%: متوسط. گاهی احساسات غالب می‌شود.
  • بیشتر از ۴۰%: مشکل احساسی جدی دارید.

چک‌لیست: مراحل تحلیل و بهبود معاملات

ترکیب تکنیکال و احساسی: وقتی هر دو مشکل دارند

اگر داده‌های ثبت‌شده نشان دهند که هم ریسک به ریوارد زیر ۱ است، هم درصد موفقیت زیر ۴۰% و هم تأثیر احساسات بالای ۴۰%، هر دو جنبه نیاز به بهبودی دارند. ثبت مداوم معاملات به شما کمک می‌کند پیشرفتتان را ببینید.

راهکارهای عملی برای بهبود

با کمک فرمول زیر می توانید عملکرد خودتان را بررسی کنید تا بدانید چند درصد از معاملات تحت تأثیر احساسات شما بوده‌اند (یعنی خارج از برنامه انجام داده‌اید) و اینکه چقدر در معاملاتی که انجام دادید عملکرد بدتری  نسبت به معاملات طبق برنامه داشتید.

یک فرمول دقیق‌ و حرفه‌ای‌:

اگر بخواهید تأثیر واقعی و منفی احساسات را بسنجید (نه فقط تعداد معاملات احساسی بلکه میزان ضربه‌ای که به حساب شما زده اند)، افرمول زیر به شما بسیار کمک خواهد کرد:

تأثیر احساسات (در ضرر) = ((میانگین سود معاملات احساسی − میانگین سود معاملات برنامه‌ریزی‌شده) ÷ میانگین سود کل) × ۱۰۰

نحوه تفسیر پاسخ این فرمول تفسیر:

• اگر خروجی منفی باشد (که معمولاً هست)، یعنی معاملات احساسی ضرر بیشتری برای حساب شما ساخته‌اند.

• اگر عدد به ۰ نزدیک باشه، یعنی احساسات تأثیر منفی خاصی نداشتند.

• هرچه این عدد منفی‌تر باشد، کنترل احساسات مهم‌تر است و شما در این بخش یک نقطه ضعف بزرگ دارید!

مثال عددی ساده:

فرض کنید:

• سود متوسط معاملات طبق برنامه شما: +۱۵ دلار

• سود متوسط معاملات احساسی شما: -۱۰ دلار

• میانگین سود کل: +۵ دلار

فرمول به این صورت خواهد بود:

پاسخ؛ منفی ۵۰۰ درصد

پاسخ به این معناست که عدم کنترل احساسات باعث شدند نتیجه ۵ برابر بدتر از کل میانگین باشد!

برای مشکلات تکنیکال:

• استراتژی را در حساب دمو تست کنید و داده‌های خود را در ژورنال معاملاتی ثبت کنید.
• پلن مشخص و دقیقی برای معاملات خود تعریف کنید و از آن‌ها تخطی نکنید.

برای مشکلات احساسی:

• براساس بک تست‌هایی که انجام داده‌اید می‌دانید نرخ برد حدودی شما می‌تواند تا چه حد باشد، متناسب با آن ریسک خود را در نظر بگیرید و مجدد با ریسک تعیین شده ۱۰۰ معامله تستی را انجام دهید تا ببینید اگر این معاملات با این ریسک انجام می‌شد برآیند حساب به چه شکل بود.
• در ژورنال خود حتما بخشی را برای ثبت اطلاعات احساسات خود اضافه کنید تا بتوانید تأثیر آن را محاسبه کنید.

سخن نهایی

ثبت داده‌ها و محاسبه معاملات، پایه موفقیت در ترید است. بدون این اطلاعات، نمی‌دانید کجا باید کار کنید. از امروز شروع کنید: دفترچه معاملاتتان را بسازید، اعداد را محاسبه کنید و ببینید واقعاً چه چیزی مانع شماست. ترید موفق، نتیجه ذهن آرام و تحلیل دقیق است!